Thema: Democratie en burgerparticipatie
Vandaag waren we te gast in het districtshuis van Antwerpen op uitnodiging van schepen van burgerparticipatie, Vincent Gysels. We brachten de dag door in de raadzaal, de plek waar beslissingen voor het district genomen worden – een ruimte met symbolische betekenis. Het districtshuis bleek ook écht een open huis: er vond die dag een feest plaats, wat voor extra sfeer zorgde.
Gewoon doen: participeren!
Schepen Gysels gaf een helder overzicht van de werking van de burgerbegroting. Inwoners van district Antwerpen krijgen inspraak over 1 miljoen euro en beslissen mee welke projecten financiële steun verdienen. Via duidelijke principes en methodes die ontmoeting en dialoog stimuleren, wordt geprobeerd om zoveel mogelijk burgers te betrekken en de macht echt bij hen te leggen.
Naast de burgerbegroting vertelde hij ook over andere initiatieven die participatie bevorderen, zoals ‘vliegende colleges’, commissies en informele gesprekken. Zijn oproep aan de deelnemers was krachtig en duidelijk: “Gewoon doen. Grijp je kansen. Laat je niet afschrikken door de nadelen, want die zijn er overal. Politiek is onvermijdelijk, maar ze kan ook veel voldoening en waardering opleveren.”
Deep Democracy wil iedereen op de bus
Daarna nam Fatma Ozdemir – docent aan Thomas More en expert in Deep Democracy – het woord. Ze toonde hoe deze methodiek helpt om gedragen beslissingen te nemen: de stem van de meerderheid wordt verrijkt met de stem van de minderheid.
Fatma ging dieper in op de ‘check-in’: waarom het zo belangrijk is om te starten met een moment van verbinding, hoe je dit aanpakt, en welke vragen je kan stellen. Ook het beeld van de ijsberg kwam aan bod: wat leeft er aan de oppervlakte in een groep, en wat zit er onder de waterlijn, in het onbewuste? Deep Democracy helpt om datgene wat onderhuids leeft, bespreekbaar te maken. Tot slot leerden we ook over de weerstandslijn: hoe mensen hun ongenoegen uiten, en hoe je daar als groep of leider mee omgaat.
Fatma’s passie, helderheid en enthousiasme werkten aanstekelijk en inspireerden de deelnemers.
Managing Commons
Koen Wijnants sloot de dag af met een boeiende sessie over commons-initiatieven. Hij schetste eerst verschillende vormen van democratie: representatieve democratie, deliberatieve democratie en agonistische democratie. Vervolgens lichtte hij de acht principes van Elinor Ostrom toe, die richting geven aan het beheren van gedeelde middelen (commons).
Zijn uiteenzetting bood inzicht in hoe burgers samen eigenaarschap kunnen opnemen over gedeelde goederen of initiatieven – en wat daarvoor nodig is.
Reflectie
Het was een inspirerende dag, gedragen door bevlogen sprekers. Maatschappelijk leiderschap vind je in verschillende domeinen en op vele plekken in onze samenleving. Het was verrijkend om zulke mensen te ontmoeten en van hen te leren.
De lunchpauze konden we nemen in de tuin van De Harmonie, waar we ook konden genieten van het Tuinfeest in Belle Époque-stijl, samen met alle schepenen van het district en vele buurtbewoners.
Deze blog is gebaseerd op het ‘verslag van de dag’, dat geschreven werd door Jasmien Van de Velde.